Αιφνίδιος καρδιακός θάνατος

Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος είναι ένα τραγικό και απρόσμενο γεγονός, το οποίο συμβαίνει γρήγορα και απότομα, συνήθως χωρίς προειδοποιητικά σημάδια και συνήθως είναι ανώδυνος για το θύμα. Ευτυχώς, πολλές περιπτώσεις αιφνίδιου καρδιακού θανάτου μπορούν να αποτραπούν εντελώς με έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία, ή τουλάχιστον να αναβληθούν σημαντικά με προληπτικά μέτρα, και πολλές άλλες περιπτώσεις μπορούν να θεραπευθούν με επιτυχία μέσω έγκαιρης καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης και χρήσης απινιδωτή.
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος είναι ένα τραγικό και απρόσμενο γεγονός, το οποίο συμβαίνει γρήγορα και απότομα, συνήθως χωρίς προειδοποιητικά σημάδια και συνήθως είναι ανώδυνος για το θύμα. Ευτυχώς, πολλές περιπτώσεις αιφνίδιου καρδιακού θανάτου μπορούν να αποτραπούν εντελώς με έγκαιρη διάγνωση και κατάλληλη θεραπεία, ή τουλάχιστον να αναβληθούν σημαντικά με προληπτικά μέτρα, και πολλές άλλες περιπτώσεις μπορούν να θεραπευθούν με επιτυχία μέσω έγκαιρης καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης και χρήσης απινιδωτή.
Σε ένα εκτιμώμενο σύνολο περίπου 460,000 αιφνίδιων θανάτων ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο, οι καρδιαγγειακές νόσοι και οι καρδιακές παθήσεις ευθύνονται για το συντριπτικό ποσοστό του 90% όλων των περιστατικών αιφνιδίων θανάτων. Οι υπόλοιπες σοβαρές παθήσεις, όπως τα εγκεφαλικά επεισόδια, οι επιληπτικοί παροξυσμοί, οι θρόμβοι αίματος στους πνεύμονες (πνευμονική εμβολή) και οι αναπνευστικές ανακοπές, παραμένουν σημαντικά πίσω σε συχνότητα. Επιδημιολογικά, το 90% περίπου των θυμάτων αιφνίδιου καρδιακού θανάτου ηλικίας μεταξύ 45 μέχρι 65 ετών είναι άντρες, υποδεικνύοντας τη μεγαλύτερη ευπάθεια του ανδρικού φύλου.
Για τη συντριπτική πλειοψηφία και το μεγαλύτερο ποσοστό των αιφνιδίων καρδιακών θανάτων ευθύνεται άμεσα η στεφανιαία νόσος, η οποία αποτελεί τη σημαντικότερη αιτία. Η στεφανιαία νόσος προκαλείται από την ανάπτυξη και συσσώρευση αθηρωματικών πλακών πλούσιων σε χοληστερόλη, λίπη και ινώδη στοιχεία, που σταδιακά αναπτύσσονται και στενεύουν τα στεφανιαία αγγεία, δηλαδή τις αρτηρίες οι οποίες μεταφέρουν οξυγονωμένο αίμα και θρεπτικές ουσίες στον καρδιακό μυ για τη λειτουργία του.
Η στεφανιαία νόσος προκαλεί αιφνίδιο θάνατο στερώντας το οξυγόνο από τον καρδιακό μυ. Αυτό βγάζει τον καρδιακό μυ από το φυσιολογικό ρυθμό άντλησης (αρρυθμία).
Οι περισσότεροι αιφνίδιοι θάνατοι προκαλούνται από καρδιακή παύση ( δεν υπάρχει καθόλου ρυθμός) ή από κοιλιακή μαρμαρυγή (ακανόνιστες συστολές του κοιλιακού μυοκαρδίου, που έχουν ως αποτέλεσμα τη μηδενική παροχή αίματος στο σώμα). Από αυτές τις δύο, η κοιλιακή μαρμαρυγή είναι μακράν η πιο συνήθης.
Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν ανωμαλίες των χημικών ουσιών του αίματος που επηρεάζουν το ρυθμό άντλησης (κάλιο, αδρεναλίνη, επίπεδα οξέος στο αίμα και άλλα), ανωμαλίες των καρδιακών βαλβίδων ( και ιδιαίτερα η αορτική στένωση), διαταραχές του ίδιου του καρδιακού μυός (συμπεριλαμβανομένης της λοίμωξης του μυοκαρδίου, που συχνά οφείλεται σε κάποιον ιό, και της καρδιομυοπάθειας, που έχει άλλες αιτίες). Οι ναρκωτικές ουσίες, όπως η κοκαΐνη μπορούν επίσης να προκαλέσουν κοιλιακή μαρμαρυγή.
Όταν η καρδιά ενός ατόμου σταματάει να αντλεί αίμα, τότε το άτομο χάνει τις αισθήσεις του και καταρρέει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Ωστόσο, οι ασθενείς που αντιμετωπίζονται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα μπορούν να ανακάμψουν. Το 50% των ασθενών που παθαίνουν καρδιακή προσβολή κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους επιβιώνουν, αλλά μόνο το 1% – 5% εξωτερικών ασθενών τα καταφέρνουν, ακόμα και αν δεν είναι μόνοι τους τη στιγμή της κατάρρευσης.
Πολλοί από τους ανθρώπους που σώζονται από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο υφίστανται μόνιμες νευρολογικές βλάβες. Τον υψηλότερο κίνδυνο διατρέχουν άνθρωποι με στεφανιαία νόσο, ιδιαίτερα άντρες. Αυτό όμως σημαίνει ότι στο 25% των αιφνιδίων καρδιακών θανάτων, η καταπληξία είναι η αρχική ένδειξη καρδιακής νόσου. Γι’αυτόν τον λόγο πρέπει όλοι οι άντρες να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις για να ελέγξουν τους παράγοντες κινδύνου.
Επιπλέον, κάθε ασθενής με διαγνωσμένη στεφανιαία νόσο θα πρέπει να λαμβάνει τις θεραπείες που θα μειώσουν τον κίνδυνο εξέλιξης της νόσου και της καρδιακής προσβολής.
Τέλος αιφνίδιος καρδιακός θάνατος μπορεί να προκληθεί και από ψυχικούς παράγοντες. Συναίσθημα όπως ο τρόμος μπορεί στα αλήθεια να σταματήσει την καρδιά μας.